Embargo

Muszę przyznać, że tak zwany wyciek do mediów tekstu encykliki papieża Franciszka, zaczynającej się od słów „Laudato si”, przyjąłem z ogromną przykrością i niepokojem. Nie tylko dlatego, że sam wielokrotnie miałem do czynienia z procedurą umożliwiającą mi, jako dziennikarzowi, wcześniejszy, bywało, że wyłączny, dostęp do jakichś dokumentów czy materiałów źródłowych. Nawet nie przede wszystkim dlatego. Głównie cała sprawa dotknęła mnie mocno ze względu na zaufanie i szacunek.
Uważam, że jedną z fundamentalnych zasad funkcjonowania mediów, jest zaufanie. Potrzebne jest ono w bardzo wielu aspektach. Przede wszystkim dla prawidłowego spełniania przez nie właściwej im misji, niezbędne jest zaufanie ze strony odbiorców. Opublikowane w styczniu międzynarodowe badania pokazują, że w Polsce ufa mediom mniej niż połowa obywateli, chociaż w minionym roku zaufanie w tej dziedzinie wzrosło. W wielu krajach na świecie jest pod tym względem gorzej. Czytelnicy, widzowie, słuchacze podchodzą do prasy, telewizji, radia, Internetu podobnie nieufnie, jak do banków.
Mediom potrzebne jest zaufanie nie tylko ze strony odbiorców, ale również ze strony tych, którzy za ich pośrednictwem chcą coś przekazać do publicznej wiadomości. Niezbędna jest pewność, że ich przekaz nie zostanie zniekształcony, zafałszowany ani potraktowany instrumentalnie, jako sposób na powiększenie zysków. Choć zabrzmi to może dziwnie w uszach niektórych, muszę przypomnieć, że mass media w swej istocie powinny mieć charakter służebny. W dylemacie: media dla ludzi czy ludzie dla mediów, zdecydowanie opowiadam się za pierwszą relacją. To jeden z podstawowych warunków wzajemnego szacunku między mediami, a tymi, którzy w rozmaity sposób z nich korzystają i z nimi współpracują.
Dziennikarstwo, czy ujmując rzecz szerzej, praca w mediach, należy niewątpliwie do tak zwanych zawodów zaufania publicznego. W serwisie dziennikarstwo.pl można przeczytać, że to taki zawód, który charakteryzuje się nienaganną postawą moralną, etyką zawodową, zaufaniem społecznym i poczuciem bezpieczeństwa, a także bezpośrednią służbą ludziom i działaniem w interesie społeczeństwa. Jak w tym kontekście prezentują się dzisiejsze media, zarówno krajowe, jak i zagraniczne? Myślę, że to bardzo dobre i naprawdę domagające się rzetelnej odpowiedzi, pytanie.
Tekst powstał jako felieton dla radia eM