Odwaga zła

"Masz odwagę lekko zgrzeszyć?" - od kilku dni zewsząd, nawet z mojej własnej strony internetowej, atakuje mnie taka reklama. "To do grzeszenia trzeba odwagi?" - myślę sobie, wbity na co dzień w schemat, że to czynienie czegoś dobrego w dzisiejszym świecie wymaga odwagi i coraz częściej bywa heroizmem.

A jednak. W tej reklamie, oprócz przewrotności, jest coś jeszcze. Jest - chyba niekoniecznie za wolą jej twórców, a raczej mimo ich woli - pewna prawda o człowieku i złu w jego życiu.

To nie jest prawda, że grzeszyć jest łatwo. Że to jak oddychanie niemal w ludzkiej naturze zakorzenione. Wcale nie. Człowiek z natury boi się zła. Przecież jest stworzony na obraz i podobieństwo Boże. Przecież z natury kieruje się ku Bogu, ku dobru. Aby skierować się ku złu, musi najpierw podjąć świadomą decyzję. A wydawać by się mogło, że decyzje zawsze wymagają odwagi.

Świetnie pokazuje to opis grzechu pierworodnego zawarty w Księdze Rodzaju. Ewa, podpuszczana paskudnie przez szatana, boi się grzechu. Cała misterna konstrukcja kuszenia Ewy obliczona jest na wmówienie jej, nie tylko, że nie ma się czego bać. Szatan stawiając w wątpliwość całą dotychczasową konstrukcję jej świata, sugeruje, że złamanie Bożego zakazu będzie czymś wielkim, wartościowym, dobrym.

Na tym polega istota wyboru zła. Na odwołaniu się do... większego dobra.

Wspomniana reklama odwołuje się dokładnie do tego samego schematu. Nikt nie zaprzeczy, że odwaga jest czymś dobrym. Jest wielką wartością. Według reklamy trzeba jej użyć, aby... lekko zgrzeszyć. Przecież odwagi używa się po to, aby zrobić coś dobrego, a nie złego. Taki mamy szablon zakodowany. Uważamy, że dobry środek, dobre narzędzie, dobry mechanizm, prowadzi do dobrego celu. Zawsze. Tak, jak niejednokrotnie hołdujemy zasadzie "Cel uświęca środki", tak o wiele częściej żywimy przekonanie, że środki uświęcają cel.

Czy zło rzeczywiście potrzebuje ze strony człowieka odwagi? Raczej zuchwałości. Brawury. Albo tupetu. Bezczelności.